Άρθρο μου που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα TA NEA (30/4/2019) ΓΥΝΑΙΚΟΚΤΟΝΙΕΣ
Πολλούς και πολλές παραξενεύει ο όρος «γυναικοκτονία» . Γιατί όχι, λένε, ανθρωποκτονία; E, λοιπόν είναι για να τονισθεί αυτό που λέμε «έμφυλος» χαρακτήρας της ανθρωποκτονίας. Είναι όχι επειδή δράστης τυχαίνει να είναι άντρας και το θύμα τυχαίνει να είναι γυναίκα . Είναι γιατί συμβαίνει επειδή ο θύτης είναι άντρας και το θύμα γυναίκα.
Πρόκειται για πολιτικό όρο ο οποίος εμπεριέχει την αντίληψη ότι η ανθρωποκτονία αυτή είναι συνυφασμένη με τις υπάρχουσες κοινωνικές εξουσίες, ότι είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο και όχι μόνο απόρροια της εγκληματικής φύσης κάποιων ψυχικά διαταραγμένων ανθρώπων.
Τι οπλίζει το χέρι του εγκληματία στις γυναικοκτονίες? Προφανώς η επιθετικότητα του προσώπου, ο εγκληματικός του χαρακτήρας και οι προσωπικές του διαστροφές. Όμως οπλίζει το χέρι του δολοφόνου και κάτι ακόμα: Η αντίληψη ότι οι γυναίκες είναι υποχείρια των ανδρών και οφείλουν να του υποτάσσονται. Και ενώ για τα ρατσιστικά εγκλήματα αναγνωρίζεται το κοινωνικό κίνητρο των δολοφόνων, τα σεξιστικά εγκλήματα θεωρούνται “οικογενειακές τραγωδίες”. Οι παρακάτω πρόσφατες δολοφονίες δεν αφήνουν αμφιβολία για τον έμφυλο χαρακτήρα τους.
Η Ζωή Δαλακλίδου, 34 χρονών. Το 2012 τη βίασε, τη σκότωσε και την έκαψε για να μη βρεθούν τα ίχνη της ο Χρήστος Παπάζογλου που καταδικάσθηκε σε 25 χρόνια κάθειρξη. Μετά τη σύλληψή του είχε ομολογήσει πως τη βίασε, «επειδή του άρεσε».
Η Ελένη Τοπαλούδη, 21 χρονών, φοιτήτρια, δολοφονήθηκε τον Νοέμβριο του 2018 στη Ρόδο. Βιασμός, βιντεοσκόπηση, εκβίαση και δολοφονία. Η Τοπαλούδη είχε απευθυνθεί στην αστυνομία το 2017 για να καταγγείλει τον βιασμό που υπέστη και τη βιντεοσκόπησή του και οι αρμόδιοι αδιαφόρησαν.
Την Αγγελική Πέτρου σκότωσε ο πατέρας την Πρωτοχρονιά που μας πέρασε μετά από καυγά γιατί δεν του άρεσε ο σύντροφός της. Πριν από την δολοφονία η Αγγελική είχε καταγγείλει στην αστυνομία τις απειλές του πατέρα της ότι θα την σκοτώσει.
Η Mary Rose, 38 χρονών και Arian Palanas, 28 χρονών. Φιλιππινέζες, δολοφονήθηκαν πρόσφατα στην Κύπρο. Ο δράστης ήταν υπολοχαγός της εθνικής φρουράς, πατέρας δύο παιδιών, διαζευγμένος. Τις γυναίκες τις δολοφόνησε κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής συνεύρεσης. Ομολόγησε πως «ένιωθε ωραία όταν τις έπνιγε».
Ο κατάλογος είναι μακρύς. Δεν είναι τυχαίο ότι στις περισσότερες φορές έχει προηγηθεί βιασμός ή απόπειρα βιασμού. Η καμπάνια της Διεθνούς Αμνηστίας «Χωρίς συναίνεση, είναι βιασμός» για την αναθεώρηση του άρθρου 336 του Ποινικού Κώδικα, ώστε να τροποποιηθεί ο ορισμός του βιασμού είναι σημαντική. Οι ορισμοί που θεωρούν τον βιασμό μόνον ως εξώγαμη πράξη (μέχρι το 2006 και στην Ελλάδα) ή μόνον όταν έχουν προκληθεί έκδηλες σωματικές βιαιότητες δεν κάνουν τίποτα άλλο παρά να «ενθαρρύνουν» τις γυναικοκτονίες.
Η Μαρία Στρατηγάκη είναι αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Πρόνοιας και Ισότητας στον Δήμο Αθηναίων.
