Η γυναικοκτονία μπορεί να είναι ένας νέος όρος στο λεξιλόγιο μας, αλλά αφορά μια πολύ παλιά μορφή εγκλήματος. Ο όρος προσδιορίζει την ανθρωποκτονία λόγω φύλου και εμπεριέχει την (πολιτική) διαπίστωση ότι αυτή δεν είναι απλά μια δολοφονία, μια ιδιωτική υπόθεση αλλά μια δολοφονία συνυφασμένη με τα πατριαρχικά στοιχεία της κοινωνίας και δεν είναι απλώς απόρροια της εγκληματικής φύσης κάποιων ψυχικά διαταραγμένων ανθρώπων.
Οι ταινίες «Στέλλα» και «Ζορμπάς» μας έδειξαν δύο «διάσημες» γυναικοκτονίες που τότε τις είδαμε ως εγκλήματα πάθους και κατάλοιπα μιας κοινωνίας που εξέλιπε. Σήμερα, οι πρόσφατες δολοφονίες της Ελένης Τοπαλούδη, της Σούζαν Ιτον και της Καρολάιν Κράουτς μας θύμισαν την σύγχρονη μορφή του πανάρχαιου εγκλήματος. Η τελευταία, ιδιαίτερα λόγω του θράσους του δολοφόνου να προσπαθήσει να καλύψει το έγκλημα του, μας εξόργισε ακόμα περισσότερο. Μας εξόργισε η βιαιότητα απέναντι στο παιδί του, το οποίο είναι θύμα ενδοοικογενειακής βίας όπως υποστήριξε το Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά της Βίας ζητώντας να του απαγγελθεί η σχετική κατηγορία. Μας εξοργίζει που πολλά ΜΜΕ συνεχίζουν να προβάλλουν την υπερασπιστική γραμμή του, προσπαθώντας να ικανοποιήσουν το μέρος της κοινής γνώμης συχνά τρέφεται από τις πατριαρχικές εξάρσεις.
Οι γυναικοκτονίες δεν παύουν να αποτελούν την κορυφή της κλιμάκωσης της βίας κατά των γυναικών που σχηματικά δημιουργεί μια πυραμίδα. Στη βάση της βρίσκονται οι στάσεις και πεποιθήσεις ότι οι έμφυλες ανισότητες και διακρίσεις είναι φυσιολογικές και λειτουργικές. Όσο ανεβαίνουμε βρίσκονται οι ήπιες εκδηλώσεις αποκλεισμού και απαξίωσης των γυναικών λόγω φύλου, πιο πάνω οι λεκτικές επιθετικότητες και ακόμη παραπάνω οι σωματικές βίαιες επιθέσεις, με αποκορύφωμα την γυναικοκτονία στην κορυφή της πυραμίδας. Το πυραμιδικό σχήμα δείχνει την κοινή προέλευση και τον κοινό στόχο ενός χαστουκιού, μιας σεξιστικής λεκτικής επίθεσης ή και του βιασμού.
Ο «κύκλος της ενδοοικογενειακής ή συντροφικής βίας» δηλαδή η συνεχής εναλλαγή περιόδων έκφρασης αγάπης και περιόδων βιαιότητας, αποτελεί τροχοπέδη στην αντίδραση του θύματος, αφού ο κακοποιητής είναι ταυτόχρονα και η οικογένειά του. Άμεσα συνδεδεμένες με την ανδρική βία είναι και οι συζυγοκτονίες από γυναίκες σε φάση άμυνας. Η διαφορά είναι ότι αυτές σκότωσαν πριν να σκοτωθούν από τα χέρια των συζύγων τους και καταδικάστηκαν σε φυλάκιση με αυστηρότητα, καταστρέφοντας και αυτές τη ζωή τους για πάντα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όπως έδειξε σχετική έρευνα του ΚΕΘΙ το 2005, δεν αναγνωρίσθηκε ούτε το ελαφρυντικό της νόμιμης άμυνας, ούτε κάν υπήρξε αναφορά στη δικογραφία ότι το θύμα τις κακοποιούσε!.
Οι γυναικοκτονίες θα συνεχίζονται όσο η κοινωνία μας δεν πλησιάζει στην ισότητα των φύλων (η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση στην κατάταξη της ΕΕ) γιατί η ανισότητα τρέφει την βία. Οι γυναικοκτονίες θα συνεχίζονται, όσο το ποινικό δίκαιο, σε αντίθεση με τις ρατσιστικές δολοφονίες, δεν αναγνωρίζει τις σεξιστικές δολοφονίες ως διακριτό έγκλημα (όπως άλλωστε αναγνωρίζεται σε πολλές χώρες της ΕΕ). Οι γυναικοκτονίες θα συνεχίζονται όσο οι κοινωνικές υποδομές υποστήριξης των γυναικών θυμάτων βίας που δημιουργήθηκαν το 2011 με καθυστέρηση 30 χρόνων από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν πολλαπλασιάζονται. Αντίθετα, για να εξασφαλισθεί η χρηματοδότηση τους από κοινοτικούς πόρους διευρύνθηκε ο «πληθυσμός- στόχος» τους και σε γυναίκες που απλώς αναζητούν εργασία! Οι γυναικοκτονίες θα συνεχίζονται, όσο το απλό χαστούκι δεν αναγνωρίζεται από όλες τις γυναίκες ως εκδήλωση έμφυλης βίας, αλλά δοξάζεται στον ελληνικό κινηματογράφο αφού «βγήκε από τον παράδεισο». Οι γυναικοτονίες θα συνεχίζονται όσο όλοι και όλες δεν αντιδράμε στα πρώτα σημάδια της έμφυλης βίας ακόμα και όταν δεν μας αφορούν εμάς προσωπικά αλλά τις γυναίκες γύρω μας. Οι γυναικοκτονίες θα συνεχίζονται όταν το ΕΣΡ δεν αντιδρά στην έμφυλη βία όταν αυτή ασκείται από τα ΜΜΕ όπως συμβαίνει στην προσπάθεια σπίλωσης της προσωπικότητας της Καρολάιν, λες και η δολοφονία της έγινε λόγω του χαρακτήρα της.!
Και ενώ οι γυναικοκτονίες συνεχίζονται, απονευρώνουμε τις δημόσιες πολιτικές ισότητας των φύλων «υποτάσσοντάς» τες στην οικογενειακή και δημογραφική πολιτική που «παραδοσιακά» προωθεί διαφορετικούς και άνισους ρόλους για άνδρες και γυναίκες.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε Στα ΝΕΑ του Σαββατοκύριακου (26-27 Ιουνίου)
