Άρθρο στην εφημερίδα «Τα Νέα»: «Γυναίκες και Δήμος: μια σχέση με προοπτική;»

2020/03/06
Άρθρο στην εφημερίδα «Τα Νέα»: "Γυναίκες και Δήμος: μια σχέση με προοπτική;"

Στις δημοτικές εκλογές του 2002 το υπουργείο είχε σχεδιάσει καμπάνια που παρομοίαζε τον δήμο με έναν άνδρα ονόματι «Δήμος» και καλούσε τις γυναίκες να πουν «Ναι» στην ερώτηση «εγώ με τον Δήμο;» για να ζήσουν μια «δυνατή σχέση». Το εμφανές σεξουαλικό υπονοούμενο συνεχιζόταν στα σποτάκια με τις γυναίκες να θέλουν να τον κρατήσουν σε καλή κατάσταση, να τον περιποιηθούν και να τον κάνουν να ανθίσει!. Η καμπάνια παρέπεμπε στην απολύτως παραδοσιακή σχέση των φύλων, παρόλο που είχε στόχο να την ανατρέψει αυξάνοντας τη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική (για την ιστορία, χρειάστηκε η παρέμβαση του γραφείου του πρωθυπουργού Σημίτη για να ακυρωθεί η καμπάνια μετά τις έντονες αντιδράσεις των γυναικείων οργανώσεων).

Σήμερα, σχεδόν 20 χρόνια αργότερα, ο αριθμός των εκλεγμένων γυναικών στην τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί νάναι ο χαμηλότερος στην Ευρώπη (το 4,8% των Δημάρχων), η σχέση τους όμως με τον Δήμο έγινε περισσότερο ουσιαστική. Περισσότεροι από 200 δήμαρχοι υπέγραψαν την «Ευρωπαϊκή Χάρτα για την Ισότητα των Φύλων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση», ορισμένοι δήμοι λειτουργούν δημοτικούς ξενώνες και συμβουλευτικά κέντρα για τις κακοποιημένες γυναίκες, έχουν συγκροτηθεί πολλές διαπαραταξιακές επιτροπές ισότητας των φύλων, οργανώνονται αρκετές εκδηλώσεις και δεν διαμαρτύρεται κανείς πλέον ότι δήθεν αναγκάζεται να κινητοποιήσει την πεθερά του για να εφαρμόσει την αυξημένη ποσόστωση (40%).

15 γυναίκες εκλέχθηκαν δήμαρχοι στην προηγούμενη θητεία (2014-2019) και οι περισσότερες επέδειξαν σημαντικό κοινωνικό έργο, όπως η δήμαρχος Λειβαδιάς, η δήμαρχος Ζωγράφου, η δήμαρχος Μάνδρας, η δήμαρχος Αγίου Δημητρίου. Η τελευταία, η Μαρία Ανδρούτσου, επανεκλέχθηκε το 2019 για τρίτη φορά προβάλλοντας τον στόχο της κοινωνικής συνοχής, παράλληλα με τους αναπτυξιακούς στόχους για το δήμο της. Ο δήμος του Αγίου Δημητρίου διαθέτει πληθώρα κοινωνικών παροχών για παιδιά, ηλικιωμένους, ευάλωτες ομάδες. Ακόμα και λαχανόκηπο έχει δημιουργήσει για να βοηθήσει φτωχές οικογένειες να καλλιεργήσουν τα λαχανικά τους.

Φαίνεται ότι όσο περισσότερες αρμοδιότητες για την καθημερινότητα, την κοινωνική αλληλεγγύη και την κοινωνική φροντίδα μεταφέρονται από τη κεντρική διοίκηση προς τους δήμους, τόσο μεγαλύτερος πολιτικός χώρος δημιουργείται για τις γυναίκες που λόγω κοινωνικοποίησης (και όχι βιολογίας) έχουν να επιδείξουν γνώσεις, ενδιαφέρον, σχέδια και εμπειρίες. Η αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων απαιτούν γρήγορες και αποτελεσματικές λύσεις, οι νέες εκφράσεις του σεξισμού και του κοινωνικού ρατσισμού χρειάζονται νέους τρόπους πολιτικής αντιμετώπισης. Τα νέα, αλλά και τα παλιά, τοπικά προβλήματα επιζητούν πρακτικές λύσεις και όχι πολιτικάντικους χειρισμούς.

Έτσι, αμφισβητούνται παγιωμένες εξουσίες και παραδοσιακοί τρόποι άσκησης της πολιτικής. Όσο περισσότερο οι κάτοικοι μιας πόλης αγανακτούν για την ολιγωρία των δημοτικών αρχών να αντιμετωπίσουν τα αυξανόμενα καθημερινά προβλήματα, τόσο περισσότερο μπορούν να αποδεχθούν μη «τυπικές» λύσεις και «ανδροκρατικές» δημοτικές αρχές. Όσο περισσότερο οι δημότες βρίσκονται πλησιέστερα στους πολιτικούς (της γειτονιάς τους), τόσο περισσότερο, οι προκαταλήψεις και τα έμφυλα στερεότυπα υποχωρούν σε σχέση με τις ικανότητες των πολιτικών. Και εδώ, οι περισσότερες γυναίκες κερδίζουν!

Αυτά τα ολίγα, με αφορμή την 8 Μαρτίου και την πρόσφατη εμπειρία μου στο δήμο Αθηναίων. Ευελπιστώ, οι γυναίκες δήμαρχοι που πρόσφατα ανέλαβαν να συμβάλουν ώστε το σύνθημα «ψηφίστε γυναίκες για να περιποιηθούν τον Δήμο» να γίνει «ψηφίστε γυναίκες για να λειτουργήσει ο δήμος»!.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε 6/3/2020 με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα των γυναικών 8 Μαρτίου